‘mutlaka daha kısa bir yolu vardır’ cümlesindeki kısa yollar…
PHP kodlarınızı web sunucunuza ya da yerel sunucunuza aktarmadan test etmek için PHP’nin yerleşik sunucu özelliğini kullanabilirsiniz. Basit işlemler için oldukça pratik ve hızlı.
Sunucuyu çalıştırmak için kodunuzun olduğu klasörde terminalden php -S localhost:8000 komutunu çalıştırın. Daha sonra tarayıcınızdan localhost:8000 yazıp kodlarınızı çalıştırabilirsiniz.
8000 tahmin edebileceğiniz gibi port numarası ve dilediğiniz gibi değiştirebilirsiniz.
code . (code boşluk nokta) komutu, visual studio code programını olduğunuz klasörde çalışacak şekilde açar.
ilk olarak sudo service mysql stop komutu mysql servisini durdurun. daha sonra mysql servisini yetkiler tablosunu kontrol etmeyecek şekilde başlatın. bu işlem için de sudo mysqld_safe --skip-grant-tables & komutu yeterli.
burada eğer ‘mysqld_safe Directory ‘/var/run/mysqld’ for UNIX socket file don’t exists.’ hatası alırsanız sunucunuzda /var/run/mysqld klasörü olmadığı içindir. sudo mkdir /var/run/mysqld komutu ile klasörü oluşturun. daha sonra sudo chown mysql:mysql /var/run/mysqld komutu ile de mysql işleminin klasör üzerinde işlem yapabilmesi için izin verin.
https://stackoverflow.com/questions/42153059/mysqld-safe-directory-var-run-mysqld-for-unix-socket-file-dont-exists
yukarıda sudo mysqld_safe --skip-grant-tables & komutunun sonundaki & işareti işlemin arka planda çalışması anlamına geliyor. bu yüzden terminal ekranınız komut sanki tamamlanmamış gibi duracak ve burak@ubuntu:gecerliklasor yazmayacak ancak mysqld_safe Starting mysqld daemon with databases from /var/lib/mysql gibi bir şey yazıyorsa sorun yok demektir.
artık mysql veritabanımızda şifresiz olarak oturum açabiliriz. mysql -uroot komutu ile mysql’e bağlanın.
FLUSH PRIVILEGES;ALTER USER 'root'@'localhost' IDENTIFIED BY 'yenisifre'; UPDATE mysql.user SET authentication_string = PASSWORD('yenisifre') WHERE User = 'root' AND Host = 'localhost'; komutu da aynı işe yarar.Query OK, 0 rows affected (0.00 sec) yazıyor olmalı.şunu da belirtmek gerekiyor: yukarıda yazılan SQL kodu sizin işinize yaramayabilir. örneğin kendi kullandığım SQL sunucumda root@localhost kullanıcısı yerine user@ipadresi (user kullanıcısının sadece uygulama sunucusundan (@ipadresi) gelen isteklere cevap vermesi için) kullanıcısı var. bilmeniz gereken yukarıdaki işlemi sonrası artık SQL sunucunuzda oturum açmış olduğunuz ve istediğiniz SQL komutunu kullanabildiğiniz. burada SQL ile ilgili oldukça güzel dersler var ve örnek veriler üzerinde çalışabiliyorsunuz.
şifreniz yenisifre olarak ayarlandı. son olarak mysql servisini yeniden başlatmanız gerekli ancak sudo service mysql start komutu mysqld (sudo mysqld_safe --skip-grant-tables & komutu ile açmıştınız) çalıştığı için burada işe yaramaz, önce bu işlemi sonlandırmanız gerekli. sudo cat /var/run/mysqld/mysqld.pid komutu ile çalışan mysql uygulamasının id’sini öğrenin. daha sonra bu id numarası (1905 olduğunu varsayalım) ile sudo kill 1905 komutunu kullanarak servisi durdurun. sudo service mysql start komutu ile mysql servisini başlatın. artık yeni şifreniz ile giriş yapabilirsiniz.
Fareyi sağ üstteki ses simgesini üstüne getirdiğinizde simgeye tıklamadan farenin tekerleği ile ses açıp kısabilirsiniz.
Günlüğün ilk yazılarından birisinde web sitem için barındırma çözümü olarak DigitalOcean‘dan aldığım VPS’leri kullandığımdan bahsetmiştim. Aynı yazıda yeni sunucuda ilk yapılacaklar ile ilgili kısa kısa ipuçları da vardı. Hem o ipuçlarını bir yazıda -biraz daha detaylı bir şekilde- toplamak, hem de aradan geçen zamanda sunucuyu kullanırken karşılaştığım sorunlar ile ilgili çözümleri yazmak için böyle bir yazı hazırladım.
Sunucunuz oluşturulduktan sonra e-posta adresinize root (linux işletim sistemlerinde bütün haklara sahip olan kullanıcı) kullanıcınız, şifreniz ve sunucunuzun ip adresinin yazılı olduğu bir e-posta gelecek. Sunucuya bağlanmak için SSH (Secure Shell) ağ protokolünü kullanıyorsunuz.
Ubuntu veya herhangi bir Linux dağıtımı ya da OS X kullanıyorsanız terminalden (Ubuntu ve diğer Linux dağıtımlarını kullanırken Ctrl + Alt + T kısayolu ile terminali açabilirsiniz, OS X için kısayolu bulamadım.) direk olarak ssh root@sunucuIpAdresiniz komutu ile sunucunuza bağlanabilirsiniz. Windows kullanıyorsanız da Putty işinizi görecektir. Size gelen e-postadaki şifreyi terminal ya da putty ekranında klasik kopyala (Ctrl + C) – yapıştır (Ctrl + V) şeklinde kullanamıyorsunuz. Bu yüzden gelen e-postadan şifrenizi seçip kopyalayın, terminal ya da putty ekranında, size şifre sorulduğunda shift + insert tuşu ile şifrenizi yapıştırabilirsiniz.
küçük bir öneri: sunucunuza bağlanırken sürekli ip adresinizi girmek zorunda değilsiniz. eğer şimdilik bir alan adı tanımlamayı düşünmüyorsanız hosts dosyanızda yapacağınız küçük bir değişiklikle ip adresi yerine bir isim ya da adres (vps ya da vps.io gibi) kullanabilirsiniz. -bu arada terminale bir kez sunucunuzun ip adresini yazdıktan sonra terminal geçmişinden de hızlı bir şekilde sunucunuza bağlantı sağlayabilirsiniz.- terminal ekranınıza
sudo nano /etc/hostskomutunu yazın. root hakları ile dosyayı açmanız gerektiği için kişisel bilgisayarınızın şifresini yazın. açılan ekranda boş bir satıra sunucunuzun ip adresini ve bir boşluk bırakarak kullanmak istediğiniz isim ya da adresi –örnek– yazın. Ctrl + X tuşuna basın, e tuşuyla (ingilizce kullanıyorsanız y tuşu) dosyada yapılan değişkikleri kaydedilmesi için onay verin.
Sunucuya bağlandığınızda yapacağınız ilk iş şifrenizi değiştirmek. Terminal ekranına sudo passwd root komutunu yazın. (Şifrenizi yazarken ekranda birşey görmemeniz normal, şifrenizi yazıp enter’a basın, şifrenizi tekrar yazıp tekrar enter’a basın.)
SSH ağ protokolünü güvenlik açısından root kullanıcısı ile kullanmamanız daha mantıklı. Sizin oluşturacağınız kullanıcı, root kullanıcısına göre daha zor tahmin edilebilir olduğundan olası bir saldırı durumunda kullanıcı adınızın tahmin edilebilmesinin önüne geçmiş olursunuz.
Yeni bir kullanıcı oluşturmak için adduser kullanıcıAdınız komutunu kullanın. Daha sonra bu kullanıcıya root hakları vermelisiniz. Bunun için terminal ekranına visudo komutunu yazın. Açılan ekranda ‘# User privilege specification’ satırını bulun. Bu satırın altında root haklarına sahip olan kullanıcılar listelenir. Az önce oluşturduğunuz kullanıcı adınızı bu satırın altına eklediğinizde sizin kullanıcınız da root haklarına sahip olur. Kendi kullanıcınızı kullanıcıAdınız ALL=(ALL:ALL) ALL kodu ile root kullanıcısının alt satırına ekleyin ve dosyayı Ctrl + X komutu ile kaydedip kapatın.
Root haklarına sahip kullanıcı adınızı oluşturduğunuza göre artık root kullanıcısının ssh komutu ile sunucunuza bağlanmasını engelleyebilirsiniz. nano /etc/ssh/sshd_config komutu ile ssh bağlantı ayarlarının saklandığı dosyayı açın. 4. satırdaki port numarası varsayılan SSH portu olan 22’dir. Bu da tahmin edilebilir olduğundan varsayılan port numarasını değiştirmek size ekstra güvenlik sağlar. Örnek olarak ben 1905 olarak ayarladım, siz 1025 ile 65536 arasından istediğiniz bir port numarasını kullanabilirsiniz.
ipucu: terminalden kullanıcıAdınız@sunucuIpAdresiniz komutuyla sunucunuza bağlanırken port bilgisi olarak varsayılan port numarası olan 22 kullanılır. yukarıdaki gibi port numarasında değişiklik yaptığınız zaman sunucunuza bağlanırken kullandığınız komutta port bilgisi de vermeniz gerekiyor. komutu
ssh -p portNumaranız kullanıcıAdınız@sunucuIpAdresinizşeklinde yazmalısınız.
Teminal ekranındaki ‘# Authentication’ başlığında sizin ekleyeceğiniz PermitRootLogin no kodu root kullanıcısının sunucunuza bağlantısını kapatır, AllowUsers burak1 kodu ise sadece orada adı yazan kullanıcıların -örnek burak1 kullanıcısı- bağlanabilmesine izin verir. Bütün işlemlerden sonra Ctrl + X komutu ile dosyayı kaydedip kapatın. Daha sonra terminale reload ssh komutu vererek yeni ayarlarınız ile ssh’i yeniden yükleyin.
Fail2Ban, sunucunuzun hatalı giriş kayıtlarını tarayarak fazlaca hatalı giriş denemesi yapan ip adreslerini, sunucunuzun güvenlik duvarında otomatik olarak oluşturduğu kurallar ile engeleyen oldukça faydalı bir yazılım. Bu şekilde sunucunuza yapılacak olası ‘brute force’ denilen, rastgele ya da bir listede tutulan şifreler denenerek sunucunuza bağlanmaya çalışan saldırganların önüne geçmiş olursunuz.
yukarıdaki ayarları kullanarak yeni kullanıcı oluşturduğunuz zaman, daha önce root kullanıcınız ile yazdığınız komutları yeni kullanıcınız ile yazarken ufak bir değişiklik gerekiyor. yönetici hakları gerektiren komutlar için yazacağınız komutlara
sudokomutunu eklemelisiniz. bu şekilde hem istemeden sisteme zarar verecek bir işlem yapmanın önüne geçmiş olursunuz, hem desudokomutu ile yazılan bütün komutlar loglandığı için daha sonra ‘ne yazmıştım ben?’ sorunuza kolaylıkla cevap bulabilirsiniz.
sudo apt-get install fail2ban komutu ile fail2ban’ı sunucunuza indirip kurun. Fail2Ban sunucunuza kurulduktan sonra cd /etc/fail2ban/ komutu ile programın ayarların saklandığı klasöre girin. Programın bütün ayarları jail.conf dosyasında saklanır ancak sunucunuzda yapacağınız güncellemeler sırasında bu dosya da güncelleneceği ve yapılan değişikliklerin kaybolmaması için jail.conf dosyası yerine jail.local dosyası kullanılır. jail.local dosyasını sudo copy jail.conf jail.local oluşturun. Yazdığımız komut jail.conf dosyasının kopyasını jail.local olarak oluşturur ve bütün ayarlamalar bu dosya üzerinden yapılır. sudo nano jail.local komutu ile dosyanızı açın.
ignoreip = 127.0.0.1/8 satırı yoksayılacak ip adreslerini ayarlamanızı sağlar, bu şekilde -eğer sabit ip kullanıyorsanız- ip adresinizi bir boşluk bırakarak satırın sonune eklerseniz kendinizi banlama gibi bir durumdan kurtulursunuz.
bantime = 600 satırı engellenecek süreyi belirlemenize yardımcı olur, varsayılan süre 600 saniye olarak ayarlı, siz istediğiniz şekilde değiştirin.
findtime = 600 ve maxretry = 3 satırları ise kaç dakika içerisinde kaç deneme yapıldığında kullanıcının engelleneceğini ayarlamak için kullanılır. Varsayılan ayarlarda 10 dakika içerisinde 3 başarısız deneme yapıldığında kullanıcı engellenir.
action = $(action_)s satırı kullanıcı engellendiği zaman ne yapılacağını ayarlamak için kullanılır. Varsayılan ayarda sadece /var/log/fail2ban.log dosyasına engellenen ip adresleri yazılır. Kullanılabilecek aksiyonlar ise bu satırın üstünde ayarlanmıştır.
destemail = root@localhost, sendername = Fail2Ban ve mta = sendmail satırları kullanıcı engellendiği zaman e-posta gönderilecek şekilde ayarlanmışsa kime nasıl e-posta gönderileceğini ayarlamak için kullanılır. Bu ayarlarda sadece destemail = e-posta@adresiniz.com şeklinde kendi e-posta adresiniz ile değiştirmeniz yeterli.
e-posta gönderme işlemi sunucunuzda MTA (Mail Transfer Agent) kurulu ise çalışır. kurulum hakkında bilgilere buradan ve şuradan ulaşabilirsiniz.
Son olarak, fail2ban tarafından hangi servislerin çalışacağının ayarlandığı bölüm var. Bizim amacımız ssh tarafından gelenleri engellemek olduğu için [ssh] başlığının altındaki ayarları (diğer servislerin yapılandırmaları ve ayarlamaları için fail2ban dökümantasyonuna bakabilirsiniz) değiştireceğiz. Varsayılan ayarlardan sadece değiştirmeniz gereken, üstteki ayarlar sırasında değiştirdiğiniz ssh port numarası ve eğer enabled = true değilse enabled değeri. Kaç deneme sonrası kullanıcının engelleneceğini yukarıda ayarlamıştık ancak ssh servisine özel bir deneme sayısı ayarlamak istiyorsanız maxretry = 3 değerini değiştirin.
burada bahsedildiği üzere sistem loglamaları sırasında benzer hata mesajların “last message repeated n times” şeklinde log dosyalarına yazılmasından dolayı fail2ban hata satırlarını düzgün şekilde sayamayabiliyor. bunun önüne geçmek için
sudo nano /etc/rsyslog.confkomutu ile rsyslog.conf dosyasını açın.$RepeatedMsgReduction Ondeğerini$RepeatedMsgReduction Offşeklinde değiştirin.sudo service rsyslog restartkomutu ile rsyslog hizmetini yeniden başlatın.
Şimdilik başlangıç için yapabilecekleriniz bunlar ancak daha fazla kaynak için DigitalOcean‘da muazzam makaleler (tabii ingilizce ve özellikle güvenlik ile ilgili makaleler için security etiketini takip edebilirsiniz) var.
Ubuntu’da terminal kullanarak girdiğimiz komutları daha sonra tekrar kullanmak istediğimizde geçmişten çağırabiliyor olmak oldukça güzel bir özellik. Uzun uzun komutları yazmak yerine son yazdığımız komutlara yön tuşları ile ya da komutun sıra numarasını girerek hemen erişebiliyoruz ama bir süre sonra o geçmiş kabardıkça işler arap saçına dönebiliyor.
Terminali kullanırken yazdığınız geçmişi görmek için history komutunu kullanabilirsiniz. Eğer kalabalık bir geçmişiniz varsa ise history | grep sorgunuz ile komut geçmişinizde arama yapabilirsiniz. Arama sorgunuza göre sonuçlar listelendikten sonra uygulama istediğiniz komuta ait sıra numarasını önüne ünlem işareti koyarak (örnek 5 numaralı komut için !5 gibi) komutu çalıştırabilirsiniz.
Son olara komut geçmişiniz biraz fazla kalabalık olduysa geçmişinize bir sünger çekmek isteyebilirsiniz. Terminale history -c komutunu girerek yazdığınız bu komut da dahil bütün geçmişi temizleyebilirsiniz.
Popcorn Time bildiğiniz üzere film şirketleri ile sürekli problemler yaşıyor. Kısa süre önce tamamen kapatılan siteleri, servisleri derken şu an yeniden geri döndü. Tabii bu kısa arada durumu fırsat bilen kötü adamlar bir sürü PopcornTime sürümü çıkardı. Film izleyeyim derken bilgisayarınızı bir anda virüslerle doldurabilirsiniz. Şu an programın güncel ve sağlıklı sürümünü https://popcorntime.sh/ adresinden indirebilir, aynı zamanda https://www.reddit.com/r/PopCornTime/ adresinden de güncel sürümlerin olduğu doğru adresleri bulabilirsiniz. Keyifli seyirler.
Popcorn Time internet üzerinden film izleme sitelerindeki reklamlarla, açılır pencerelerle cebelleşmeden bittorrent altyapısını kullanarak huzurlu bir şekilde film izleyebilmemizi sağlayan harikulade bir program. Olabildiğince sade ama bir o kadar da havalı arayüzü ile izlemek istediğiniz filmi seçtikten sonra internet bağlantı hızınıza ve seçtiğiniz kaliteye (720p, 1080p gibi) bağlı olarak bir kaç saniye içinde filminiz başlayacak.
Yüklediğiniz altyazı dosyanızla ilgili Türkçe karakter sorunu yaşıyorsanız program üzerinden -şimdilik- yapabileceğiniz bir ayar yok. Bu yüzden altyazı dosyanızı Not Defteri‘nde açın, ‘Farklı Kaydet’ dedikten sonra ‘Karakter Kodlaması’ kısmını UTF-8 olarak ayarlayın. Sonra programı kapatıp açın ve altyazı dosyanızı yeniden ekleyin.
Bazı filmlerde altyazı olmaması, var gibi görünenlerde altyazının çıkmaması ya da altyazıların filmin sürümüyle uyuşmamasından dolayı ortaya çıkan senkron kaymaları gibi ufak tefek sorunlarla karşılaşabilirsiniz ancak çözümü çok basit.
Programın haricen altyazı eklemek gibi bir özelliği var ancak orada da karşımıza şöyle bir sorun çıkıyor; izlediğiniz filme uygun altyazıyı, daha doğrusu uygun altyazıyı bulmak için gerekli olan filmin sürümünü nerden bulacaksınız? Az çok torrent kullanıyorsanız indirdiğiniz her filmin adında yazan rip grubu ya da .nfo dosyasında yer alan hangi kaynaktan derlendiği gibi bilgilere bakarak altyazı indirildiğini zaten biliyorsunuz demektir. Popcorn Time’da bu sürümü program üzerinden kolaylıkla göremiyorsunuz.
Program üzerinden izlediğiniz her filmi aslında bilgisayarınıza indiriyorsunuz ve ‘C:\Users\KullanıcıAdınız\AppData\Local\Temp\Popcorn-Time’ klasöründe bu dosyalar saklanıyor. KullanıcıAdınız kısmını kendi bilgisayarınızdaki kullanıcı adınıza göre güncelleyip klasörü açtığınızda izlediğiniz filmlerin klasörlerini göreceksiniz. Klasöre girdiğinizde izlediğiniz filmin sürümünü görebilir ve doğru altyazıyı TurkceAltyazi.org ya da planetdp.org‘dan indirebilirsiniz. Altyazınızı indirdikten sonra film izleme ekranında baloncuktan ‘Custom’ seçeneği ile indirdiğiniz altyazınızı ekleyebilirsiniz.
Ubuntu kullanırken eğer kullandığınız uygulama kilitlenirse eliniz bir an ctrl + alt + delete tuşuna gidebilir. Ancak karşınıza Windows kullanırken aşina olduğunu görev yöneticisi -ki o da artık ctrl + shift + esc kısayolu ile oluyor- yerine oturum kapatma ekranı çıktığında ufak bir hayal kırıklığı yaşayabilirsiniz. Kilitlenen uygulamanız için ise eğer hızlı bir bilgisayarınız da yoksa yeniden başlatmak eziyet gibi değil mi?
Başlıktaki klavye kısayolunu kullanarak terminali açın. Terminal ekranına xkill komutunu yazın. Fare imleciniz çarpı işaretine döndüğünde kilitlenen uygulamanızın üzerine tıklatın. Uygulama gitti, hepsi bu kadar :)
Komutu yazdıktan sonra çalışan uygulamanıza kıyamazsanız terminalde crtl + c kısayolunu kullanarak komutu iptal edebilirsiniz de tabii.
Ubuntuda böyle bir kısayol yok aslında. Eğer çok sık xkill komutunu kullanacağınızı düşünüyorsanız komut için kısayol tuşu atayabilirsiniz. Sistem Ayarları – Klavye – Kısayollar menüsünden sol en alttaki Özel Kısayolları tıklayın. İsim kısmına istediğinizi yazabilirsiniz. Komut kısmına xkill yazarak Uygulayın. Daha sonra oluşturduğunuz kısayol seçiliyken kullanmak istediğiniz kısayol tuşlarına basın.
Notlarımı bir günlüğe yazmaya karar verdiğim zaman altyapı ya da içerik yönetim sistemi olarak WordPress‘in alternatifi yoktu bana göre ama barındırma konusunda kararsızdım. WordPress için ya wordpress.com‘dan dertsiz tasasız hazır günlük açacaktım, ya müşteri temsilcileriyle yazışmayı göze alıp paylaşımlı bir barındırma çözümünü kullanacaktım ya da her şeyiyle kendim ilgileneceğim -çünkü merak bunu gerektirir- VPS (Virtual Private Server) kullanacaktım.
Bir şeyleri sürekli kurcalamak ve hatta bozmak pek size göre değilse wordpress.com muazzam bir servis ve ücretsiz olarak kullanabiliyorsunuz.
Cevabı, tamamen özgürlük. Çünkü sunucunun -kendi ellerinizle bozacak kadar- bütün kontrolü sizde. Tamam özgürlük güzel ama güvenlik meselesi ne olacak diye düşünebilirsiniz ancak burada amaç zaten biraz da hobi gibi bir şey. Diğer yandan kullandığınız yazılımlar (WordPress, Apache, nginx vs.) güncel olduğu ve yapılandırmalarını özellikle bozmadığınız (ne yaptığınızı biliyorsanız ve biraz linux deneyiminiz varsa yani) sürece güvenlik açığı olması zor.
Benim VPS tercihim DigitalOcean.com oldu. 5$ karşılığında SSD disk üstünde 20GB alan, 512MB ram ve 1TB trafik satın alabiliyorsunuz. Satın aldıktan yaklaşık 1 dakika sonra sunucunuz sizin için hazırlanmış oluyor. Bu aşamadan sonrası asıl eğlenceli olan kısım.
DigitalOcean‘da oluşturulan VPS sunucularına droplet (damlacık demek, şirket isminde bulunan okyanus kelimesinden geliyor) deniyor ancak bildiğimiz sunuculardan tek farkı adı :). Buradan (ingilizce ama gayet anlaşılabilir) ilk damlacığınızı oluşturma konusunda yardım alabilirsiniz. Damlacık oluştururken iki alternatifiniz var; ya saf işletim sistemi kurduracak, uygulamalarınızı kendiniz yapılandıracaksınız ya da eğer isterseniz kullanacağınız uygulamaların önceden hazırlandığı ve yapılandırıldığı imaj dosyalarını kullanacaksınız. Ben ilk olarak saf Ubuntu kurmuştum ama sürekli bozup yeniden LAMP (Linux, Apache, MySQL, PHP) kurmaktan illallah ettiğim için Ubuntu üzerinde LAMP kurulmuş imajı kullanıyorum. Aynı şekilde WordPress’in otomatik olarak kurulduğu bir imaj da bulunuyor. Kolay gelsin :)
